Page 28 - COSMILIFE-7

K O ZMETİK SEK T ÖR VE BİLİM DERGİSİ

BİYOTEKNOLOJİ

VE ETİK

Biyoteknoloji, insan sağlığı, tarım, çevre ve en- Bugünlerde geleceğe etkilerini hep konuştu-
düstriyel üretimler gibi pek çok alanda devrim ğumuz gen düzenleme teknolojileri (CRISPR),
niteliğinde ilerlemeler sağlarken, aynı zamanda kişiselleştirilmiş beslenme için geliştirilen
önemli etik soruları da beraberinde getiriyor. analiz yöntemleri, biyosensörler aracılığıyla
Biyoteknolojinin etik yönü, bilimsel keşiflerin vücudumuzdaki tüm biyokimyasal ve fizyolojik
toplum üzerindeki etkileri, insan hakları, çev- verilerin milisaniyeler içerisinde analiz edilip
resel sürdürülebilirlik ve bireysel özgürlükler yine kişiye özel yaşam stillerinin belirlenmesi,
gibi konularla doğrudan ilişkilidir. doğada var olan ve özellikle gıdalardan aldığı-
mız biyobileşenlerin (örneğin domates kabu-
İnsan canlısı; en başta kendisini, sonrasında ğuna kırmızı rengi veren likopenin) farklı genler
çevresini ve yaşadığı toplumu bilim ve tekno- aktarılarak algler ya da bakterilere endüstriyel
lojinin gücüyle değiştirebilen, dönüştürebilen, ölçeklerde ürettirilmesi ya da bir tarımsal ham-
gezegendeki yegâne canlı olarak karşımıza çı- maddenin içeriğinde var olan tüm bileşenlerin
kıyor. Besin ihtiyaçları için tarımı keşfeden, ba- farklı özütleme (ekstraksiyon) teknolojileri ile
rınma ihtiyacı için binalar inşa eden, seyahatler ayrı ayrı elde edilmesi ve daha sonra bunların
düzenlemek için yollar yapan, taşıtları icat eden uygun oranlarda bir araya getirilerek aslında 3D
insan canlısı, özellikle kendi keşifleriyle birlikte yazıcılarda “doğala özdeş gıdaların” basılarak
ilerleyen ve güçlenen “biyoteknoloji” alanında üretilmesi gibi konular, bir taraftan da etik so-
da bu zamana kadar yaptığı atılımlara, yeni atı- ruları da beraberinde getirmektedir.
lımları özellikle dijital zekanın gücüyle yapacak
potansiyele çok hızlı erişmiş durumda. Örneğin, gen düzenleme teknolojileri ile iklim
krizine karşı dirençli, kuraklığa ya da aşırı yağı-
Biyoteknoloji, yıllar önce ilk tanımlandığında şa, soğuk ya da sıcak hava dalgalarına, böcek
şu şekilde tanımlanmıştı: Biyoteknoloji, doğada saldırılarına, bakteriyel, viral ya da mantar en-
Can Kayacilar var olan her türlü hammaddeden, teknolojinin feksiyonlarına karşı dirençli tarım ürünlerinin
de yardımıyla “sosyal açıdan faydalı” ürünlerin 1990’lardan beri var olması ve giderek yaygın-
üretilmesini konu alan bir bilim dalı olarak or- laşması, insan canlısının bir keşfi olan teknoloji-
Localvore Biyoteknoloji taya çıktı. Yani biyoteknolojinin temellerinde nin doğaya müdahalesi ile aslında değişen dün-
TÜGİP aslında “sosyal açıdan faydalı” olma gerçeği yada beslenme ve üretimde “sürdürülebilirliği”
yatmakta. sağlaması, gelecek adına aslında vazgeçilemez
bir duruma doğru ilerliyor.

Sayfa | 28