Page 18 - COSMILIFE-6

K O ZMETİK SEK T ÖR VE BİLİM DERGİSİ

KOZMETİK DÜNYASI

VE ÇOK KÜLTÜRLÜLÜK

MULTICULTURALISM

Kozmetik dünyası insanların bireysel ve sosyal Çok kültürlü toplumlarda ekonomik ve sınıf-
dünyasıyla iççice geçmiş sayılabilir. Bireysel se- sal farklılıklar da olabilir, bu farklılıklar hatta
çimleri etkilemesi ve yönlendirmesi kadar, bu kültürel farklılıkları pekiştirebilir ya da onların
seçimlerden yola çıkar üretilen kozmetik ürün- öneminin azalmasına yardımcı olabilir. Örneğin
ler. Aynı zamanda kozmetik seçimleri bireylerin bazı kozmetik ürünleri‚ beyaz ve hakim sınıfı
sosyal konumunu, bilgisini ve ilişkilerini hem kullandığı bir ürün olarak kendini pazarlayabilir
yönlendirir hem de bunlardan etkilenir. (beyazlatıcı‘ olduğu iddia edilen kremler gibi)
ya da hakim sınıftan farklı olmanın yüceltilmesi
Çok kültürlülüğün olduğu bir toplumda koz- gereken bir durum olduğu mesajını verebilir
metikle olan ilgi ve ilişkiler nasıl oluşur? Önce (ABD’de bir zamanlar ‚siyah‘ tenli ve saçlı olma-
çok kültürlülükle neyi anlıyoruz ona değineyim. nın yüceltildiği ortamda, siyah saçları daha da
Çok kültürlü bir toplumla genelde kültürel fark- parlak gösteren saç kremlerinin ve ürünlerinin
lılıkların belirgin olduğu ve bunların kabullenil- özellikle piyasaya sürülmesinde olduğu gibi).
diği toplum yapısını düşünüyoruz. Tabii bura-
da kültürü ne kadar dar ya da geniş anlamda Burada kültürel ve hatta etnik farklılıkların da
düşündüğümüze de değinmek lazım. Çok dar tasavvur edilen ve varsayılan yönleri olduğu-
anlamda anlaşılan kültürde dil, din ve fiziksel nun altını çizmek gerek. Yani siyah tenli olmak
görünüm (örneğin Çerkez anadili olma, Hristi- tamamen fiziki görünümle ilgili ve kesin tespit
yan dininden olma, beyaz‘ tenli olma gibi) gibi edilebilinen bir farklılık olarak düşünülse de
faktörler ortak payda ya da ayrıştıran unsurlar eski Amerikan Cumhurbaşkanı Barack Oba-
olabilir. Daha geniş anlaşılan kültür tanımına ma’nın biyografisinde okuduğumuz gibi ‚siyah
yöresel ya da tarihsel köken gibi ek faktörler tenli olma sonradan da ortaya çıkan ve kabul-
de etki edebilir (örneğin yörük olma gibi). Her lenilmiş/sahiplenilmiş bir durum olabilir. Yani
iki anlamında da çok kültürlü olma hemen bü- aynı birey kendini değişik zamanlarda siyah ya
tün toplumlar için (değişen oranlarda da olsa) da beyaz tenli olarak tanımlayabilir. Demek ki
normal bir durum sayılabilir. kimlik konularında bireyin kendini tanımlaması
kadar toplumun da bireye kimlik tanımlamaları
Türkiye’yi de çok kültürlü bir toplum olarak
atfetmesi süreçlerinden bahsediyoruz. Burada
Prof. Dr. Lale anlıyoruz. Değişik ana dillerin konuşulduğu, bireyin kendini fiziksel olarak nasıl gördüğü ve
tanıttığı önemli. Tabii toplumun da bu tanımı
değişik dini inançların ve dini toplulukların
olduğu, değişik fiziki görünümlü insanların nasıl kabullendiği, ünlü düşünür Charles Tay-
Yalçın-Heckmann yaşadığı bir ülkedeyiz. Bu durumda kozmetik lor’ın yazdığı gibi bireyin toplumdaki yerini bul-
ması ve kendini toplum tarafından tanınmış/
dünyası bu farklılıkları nasıl anlıyor ve yorum-
luyor? Burada gene birkaç ek faktörün önemine kabul edilmiş olarak algılaması da elzem.
Yazar değinmeliyim. Kimliklerin tanınma ve kendini tanıtma konula-

Sayfa | 18